Missie- en visiegedreven
Organisatie- en teamleren begint bij het creëren van een heldere missie:
Waarom doen we wat we doen? Welke
betekenis, welke
impact willen wij hebben voor onze doelgroep?
Vervolgend formuleren we een visie:
Hoe willen we dit doen? Vanuit welke kernwaarden, kerncompetenties, uitgangspunten en streefdoelen?
Het waarmaken van deze missie en visie is het leidend principe voor de processen in de organisatie. Onderzoeken wat nodig is om van deze missie en visie ook werkelijkheid te maken is een bron van creativiteit en ontwikkelingsprocessen.
Een lerende, ontwikkelingsgerichte cultuur
Een belangrijke functie van leiderschap in een living learning organization is goed waarnemen wat er speelt (monitoring) en acties ondernemen op dat gebied waar de ontwikkelingskansen liggen in het team of de organisatie (taking executive action). De kunst is om een dergelijke ontwikkelingsgerichte houding ook in te bedden in de cultuur. In een dergelijke cultuur nemen medewerkers moedig verantwoordelijkheid om aan de orde te stellen wat werkelijk van belang is. Door met elkaar waar te nemen wat er speelt en de thema's die leven te benoemen kan deze spanning worden benut om een volgende stap te zetten in de ontwikkeling van de organisatie. De ervaren spanning wordt omgezet in een creatief proces waarin alle betrokkenen kunnen participeren.
Themagecentreerde interacties
De thema’s die er echt te doen om verder te ontwikkelen komen op tafel. Alle betrokkenen worden uitgenodigd actief deel te nemen aan de bespreking van dit thema. Het thema geeft focus en ieders perspercief doet ertoe.
Door deze thema’s te bewerken – ieders waarnemingen, ervaringen en ideeën ten aanzien van dit thema verkennen en onderzoeken - kan men vervolgens ontwikkeldoelen en strategieën formuleren. Dit vergroot de kans dat de missie en visie ook concreet worden omgezet in de dagelijkse praktijk. Enerzijds bekijken we: welke thema’s moeten wij met elkaar bewerken om onze missie en visie ook echt te verwerkelijken? Anderzijds gaan we na: wat betekenen onze waarnemingen van de werkelijkheid voor het verder ontwikkelen van onze missie en visie? De ervaren spanning wordt omgezet in een creatief proces, waarbij mensen invloed kunnen nemen en de energie gaat stromen.
Thema’s vinden in de spanning tussen missie en visie en actuele werkelijkheid
Collectief leiderschap
Effectieve leiders stimuleren actieve participatie van alle medewerkers om gezamenlijk en integraal verantwoordelijkheid te nemen voor de doorontwikkeling van team en organisatie. Er is dan sprake van een collectief leiderschapsproces. Om gezamenlijk integraal verantwoordelijkheid te nemen en te ontwikkelen op alle belangrijke gebieden kent TGI het vierfactorenmodel. Dat betekent dat er in zo’n collectief leiderschapsproces in een team of organisatie aandacht is voor:
-
het effectief realiseren van de missie, visie en de concrete doelen (Het);
-
het arbeidswelzijn en het persoonlijk functioneren van iedere medewerker (Ik);
-
de effectiviteit van de samenwerkingsprocessen (Wij);
-
contextbewustzijn en een goede relatie met relevante interne en externe partijen (Globe).
Eigen leiderschap van alle medewerkers
Doel van TGI is bevorderen dat medewerkers zelfsturing ontwikkelen en collectief leiderschap gaan opnemen om al deze aspecten verder in ontwikkeling te brengen. Medewerkers leren waar te nemen wat er op al deze gebieden speelt in hun team en ontwikkelen persoonlijk leiderschap om actief verantwoordelijkheid te nemen voor gewenste ontwikkelingen. Wanneer medewerkers hun eigen leiderschap ontwikkelen – in contact zijn met de eigen binnenwereld en de buitenwereld en bewust keuzes maken, in verantwoordelijkheid voor zichzelf en de omgeving – zullen zij ook daadwerkelijk medeverantwoordelijkheid nemen voor het geheel: het team, de organisatie en hun missie voor de samenleving.
Participerend leiderschap van de leidinggevenden
Voor de formele leider wordt leidinggeven vanuit de uitgangspunten van TGI gekenmerkt door het Participerend leiderschap. De participerende leider ziet het als zijn verantwoordelijkheid om naast de effectiviteit en verdere ontwikkeling van de organisatie ook maximaal de zelfsturing en de ontwikkelingsmogelijkheden van de medewerkers te bevorderen. De participerende leider neemt actief deel aan de processen, neemt integraal waar wat er speelt (Ik-Wij-Het-Globe), is transparant over eigen ervaringen, waarnemingen en ideeën en zoekt voortdurend naar de juiste maat in leiderschap.
Gelijkwaardige samenwerkingsrelaties
Om een collectief leiderschapsproces mogelijk te maken streven we naar een cultuur van gelijkwaardige samenwerkingsrelaties. Een cultuur waarin men oog heeft voor elkaar en er contact is van mens tot mens. Een cultuur waarin iedereen, ongeacht de functie en rol, ervaart dat hij of zij ertoe doet. Voor de leider betekent dit: geen onnodige hiërarchische verhouding, niet onnodig sturen of verzorgen, maar wel waar nodig de leiding nemen en begeleiding bieden. Medewerkers worden uitgenodigd om een verantwoordelijke, volwassen positie in te nemen in het samenwerken en zich niet onnodig afhankelijk op te stellen.